Ανησύχησε προχθές η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Ηπείρου και Δυτ. Μακεδονίας από την ανυπόφορη δυσοσμία της Παμβώτιδας και τις διαμαρτυρίες των κατοίκων και ενεργοποίησε τις Υπηρεσίες της , οι οποίες ανέφεραν ότι η δυσοσμία οφείλεται σε αποσύνθεση του φυτοπλαγκτόν.
Η Περιφέρεια Ηπείρου και ο κ. Καχριμάνης έκανε πως δεν αντιλήφθηκε τίποτε . Άλλωστε τι θα μπορούσε να πει , αφού εκείνος φέρει μεγάλη ευθύνη για την οικτρή κατάσταση της Λίμνης , αντιδρώντας στην απομάκρυνση των άχρηστων πλέον και ζημιογόνων αναχωμάτων , που έχουν καταστήσει την Παμβώτιδα κλειστή δεξαμενή μολυσμένων και ρυπαρών υδάτων .
Όπως είναι γνωστό στον βυθό της Λίμνης έχει δημιουργηθεί ευτροφικό στρώμα από τα πάσης αστικά λύματα και τη ρύπανση από τις γεωργικές καλλιέργειες , που εδέχετο όλα αυτά τα χρόνια, κατά τα οποία έπαυσε να λειτουργεί η φυσική διαδικασία αυτοκαθαρισμού της , όπως γινόταν πάντα, στα υγρολίβαδα και τις ρηχές εκτάσεις , αφού με την δημιουργία το 1970 του μήκους 5 χιλιομέτρων αρδευτικού αναχώματος Ανατολής –Κατσικά , αποκόπηκε η επικοινωνία της λίμνης με τα υγρολίβαδα και τις ρηχές εκτάσεις.
Η κατάσταση επιβαρύνθηκε έτι περισσότερο με την απώλεια της τροφοδοσίας της με τα νερά των πηγών Μιτσικελίου, ανερχόμενα σε εκατομμύρια κυβικά μέτρα, αφού με την κατασκευή το έτος 1972 του αναχώματος Αμφιθέας αποκόπηκε η επικοινωνία της Λίμνης με τις πηγές.
Η διαταραχή του υδατικού ισοζυγίου της Λίμνης και η ρύπανση είχαν ως αποτέλεσμα την δημιουργία ευτροφικών καταστάσεων , αλλά και την αλλαγή της χλωριδικής δομής των υδρόβιων φυτοκοινωνιών της .
Η παρουσιασθείσα δυσοσμία , που παρουσιάζεται τα τελευταία χρόνια , αποτελεί το καμπανάκι του κινδύνου. Σύμφωνα με τις επιστημονικές μελέτες (Διαχειριστικό Σχέδιο Λίμνης Παμβώτιδας κλπ) ο ευτροφισμός και η κακή ποιότητα των υδάτων αποτελούν πιθανή απειλή για την ανθρώπινη υγεία , αλλά και γενικότερα για την πανίδα της Λίμνης κα της ευρύτερης περιοχής .
Ιδιαίτερα ανησυχητικό το πρόβλημα της ρύπανσης των επιφανειακών και υπογείων υδάτων του Λεκανοπεδίου Ιωαννίνων από τα λιπάσματα . Αυτά εισέρχονται μέσω της διαδικασίας διήθησης στον υπόγειο υδροφόρο και απορρέουν τελικά στα επιφανειακά ρεύματα.
Η λύση του προβλήματος είναι γνωστή και μοναδική, την έχουν ζητήσει άλλωστε οι επιστημονικοί φορείς (Διαχειριστικό Σχέδιο Λίμνης , Φορέα Διαχείρισης κ.λ.π.). Είναι η απομάκρυνση των αναχωμάτων , ούτως ώστε η Παμβώτιδα να λειτουργήσει ως Λίμνη Οικοσύστημα. Στην περίπτωση αυτή ο ευτροφισμός θα μειωθεί σταδιακά, αφ’ ενός από την ανεμπόδιστη λειτουργία των αμφίδρομων πηγών του Μιτσικελίου και την τροφοδοσία της Λίμνης με άφθονα και καθαρά νερά και αφ΄ ετέρου από την λειτουργία του φυσικού αυτοκαθαρισμού της στα υγρολίβαδα κα τις ρηχές εκτάσεις.
Παράλληλα θα σταματήσει πλέον η ρύπανση της Παμβώτιδας από γεωργικά λιπάσματα και φυτοφάρμακα , τα οποία σήμερα ανεπεξέργαστα εισέρχονται στη Λίμνη μέσω των τάφρων εισροής. Στο εξής αυτά , αφού προηγουμένων διέλθουν από δεξαμενές καθίζησης βαρέων μετάλλων , που πρέπει να κατασκευασθούν, θα διαχέονται σε ολόκληρη την έκταση του υγροβιότοπου, όπου τα υγρολίβαδα με τα ψηλά χόρτα αποτελούν παραδοσιακά χώρους στους οποίους αποτίθεται το οργανικό φορτίου της Λίμνης και όπου αναπτύσσεται πρωτογενής βιομάζα , η οποία με την βόσκηση απομακρύνεται από το λιμναίο οικοσύστημα.
Ο Φορέας Διαχείρισης Λίμνης Παμβώτιδας με βασικούς στόχους την αποτροπή των μπαζωμάτων της αστικής ρύπανσης , της ρύπανσης από γεωργικές εκμεταλλεύσεις και άλλων απορριμμάτων ή τοξικών ουσιών, που καταλήγουν στη Λίμνη απ’ όλο το Λεκανοπέδιο , συνήψε το 2005 Προγραμματική Σύμβαση με την Νομαρχία Ιωαννίνων, η οποία ανέλαβε την ευθύνη εκπόνησης μελετών και κατασκευής έργων :
1) Γεφυρών στον παραλίμνιο δρόμο (ανάχωμα ) , ώστε να καταστεί προσπελάσιμος , με ήπιες παρεμβάσεις και θα είναι δρόμος περιπάτου , ποδηλάτου και δεξαμενών καθίζησης βαρέων μετάλλων υδάτων των κεντρικών τάφρων εισροής.
2) Την εκτέλεση των έργων και των απαραιτήτων υποδομών και παρεμβάσεων με απώτερο σκοπό την μείωση της ρύπανσης των υδάτων της Λίμνης Παμβώτιδας.
Δυστυχώς ο Νομάρχης κ. Αλ. Καχρικάνης επέλεξε τότε να κατασκευάσει επάνω στο ανάχωμα πλακόστρωτο δρόμο, έργο βιτρίνας, ξοδεύοντας τα 3 εκατομμύρια ευρώ της Ε.Ε., τα οποία προοριζόταν για την προστασία της Λίμνης , όπως π.χ. την κατασκευή των δεξαμενών καθίζησης , πρίν την είσοδο των νερών στη Λίμνη, έργα τα οποία θα συνέβαλαν να μειωθεί σημαντικά η ένταση των ευτροφικών συνθηκών.
Η κατασκευή του ποδηλατοδρόμου στο ανάχωμα και όχι στον περίγυρο του υγροβιότοπου απέβλεπε στην δημιουργία συνθηκών μονιμότητας του αναχώματος και μετατροπής του υγροβιότοπου σε οικοδομήσιμη έκταση.
Ιωάννινα 23-10-2013
Για το Διοικητικό Συμβούλιο
Ο Πρόεδρος
Αριστείδης Σωτηριάδης
(Φωτογραφία: Λογγάδες 03.10.2013)
