“Βάση των ανωτέρω επιστημονικών μελετών και πολλών άλλων, η μεταφορά νερού στο λεκανοπέδιο Ιωαννίνων είτε από τον Αμάραντο είτε από τον Αώο είναι περιττή, καθ΄ ότι όπως προκύπτει από τα επιστημονικά δεδομένα ο υπόγειος υδροφόρος ορίζοντας σε συνδυασμό με τα κλιματολογικά στοιχεία της περιοχής διασφαλίζουν απόλυτα τις όποιες ανάγκες ύδρευσης ήθελαν προκύψει. (…)
Επιπλέον τα υδρολογικά στοιχεία της μελέτης δεν είναι επαρκή καθώς αφενός δεν υπάρχει καμπύλη διαρκείας ημερησίων παροχών στη θέση υδροληψίας, αφετέρου δεν υπολογίζονται οι απολήψεις για ύδρευση των κατά μήκους του αγωγού οικισμών, με μεγαλύτερο την πόλη της Κόνιτσας όπου προβλέπεται φρεάτιο για υδροδότησή της. Ελλείψει των ανωτέρω στοιχείων δεν τεκμηριώνεται η εκτιμώμενη ετήσια ποσότητα των 10 εκ. κυβικών για την ύδρευση των Ιωαννίνων που αναφέρεται στη μελέτη.
Η ανυπαρξία υδρολογικής μελέτης καθιστά επίσης αδύνατο τον υπολογισμό της παροχής διατήρησης οικοσυστήματος κοίτης (οικολογική παροχή). Κατά παράβαση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας δεν υπολογίζεται το 30% της μέσης παροχής του Ιουνίου, Ιουλίου και Αυγούστου, ενώ ο υπολογισμός του 50% της μέσης παροχής του μηνός Σεπτεμβρίου σε 1,5 l/sec απέχει τάξεις μεγέθους από την πραγματικότητα, όταν η ΜΠΕ παραθέτει τέσσερις μετρήσεις παροχής τον μήνα Σεπτέμβριο 1989, 1990, 1991 και 1997 που αντιστοιχούν σε 380 l/sec, 272 l/sec, 411 l/sec, και 456 l/sec αντίστοιχα.
Ο προσδιορισμός των υδρευτικών αναγκών το 2051 σύμφωνα με την ΜΠΕ ανέρχεται ετησίως σε 17 εκ. κυβικά, όταν σήμερα αντλούμε ετησίως 12 εκ. κυβικά. Συνεπώς όλη η φασαρία γίνεται για επιπλέον 5 εκ. κυβικά που θα χρειαστούμε το 2051. Όταν τα αποθέματα των πηγών Κρύας εκτιμώνται σε 52 εκ. κυβικά ετησίως και συνεπώς καλύπτουν τις όποιες μελλοντικές ανάγκες, είναι να απορεί κανείς που στην ΜΠΕ στις εναλλακτικές λύσεις υδροδότησης δεν εξετάζεται το προφανές που προτείνεται από τον Β. Καρακίτσο, δηλαδή: «Επιπλέον υδρογεωτρήσεις, όταν αυξηθούν οι ανάγκες της πόλης των Ιωαννίνων σε νερό. Είναι αναγκαία η απαλλοτρίωση μιας ευρείας έκτασης στις υπώρειες του όρους Μιτσικέλι, εκατέρωθεν των υδροληψιών Κρύας, ώστε να χρησιμοποιηθεί για μελλοντικές υδροληψίες.». Η παράληψη αυτή της μελέτης δημιουργεί ερωτηματικά για το αν έγινε σκόπιμα, καθώς αυτή η λύση θα έπρεπε ενδεχομένως να προκριθεί ως βέλτιστη.
Από τα παραπάνω αυθαίρετα συμπεράσματα και υποτιθέμενους κινδύνους της ΜΠΕ που δεν στηρίζονται σε σοβαρά στοιχεία, συμπεραίνεται ότι σκοπός της ΜΠΕ είναι να στηρίξει την πρόταση κατασκευής του έργου μεταφοράς νερών στα Ιωάννινα από τον Αμάραντο Κονίτσης, έργου περιττού αλλά και καταστροφικού στο οικοσύστημα της περιοχής. Άλλωστε η συνεισφορά νερών της τάξεως των 10 εκ. κυβικών ετησίως από τον Αμάραντο δεν συντελεί στην προστασία των υπόγειων υδάτων και στον εμπλουτισμό της Παμβώτιδας και δεν εξασφαλίζει την ύδρευση του λεκανοπεδίου σε περίπτωση μόλυνσης των πηγών.”
Ακολουθεί ολόκληρο το κείμενο
Παρατήρηση: Η ΜΠΕ του έργου εδώ
ΔΙΚΤΥΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ ΗΠΕΙΡΟΥhttp://www.epiruseconet.grhttps://www.facebook.com/groups/epiruseconet |
Ιωάννινα, 10 Ιουλίου 2014
Προς: 1. ΥΠΕΚΑ, Γενική Δ/νση Περιβάλλοντος, ΕΥΠΕ (Ειδική Υπηρεσία Περ/ντος)
Λ. Αλεξάνδρας 11, 11473 ΑΘΗΝΑ
2. ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΗΠΕΙΡΟΥ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΗΠΕΙΡΟΥ
(ενταύθα)
3. ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΗΠΕΙΡΟΥ – ΔΥΤ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
(ενταύθα)
4. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
Κ. Σερβίας 10, 105 62 Αθήνα
5. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ
Λεωφ. Αθηνών 58, TK: 10441, Αθήνα
6. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας
Νίκης 5-7, Τ.Κ.: 101 80 Αθήνα
ΘΕΜΑ Μεταφορά νερού στο Λεκανοπέδιο Ιωαννίνων από τον Αμάραντο
Σχετ 1. H 57405/2069/29.05.2014 ανακοίνωση – πρόσκληση του Προέδρου του Περιφερειακού Συμβουλίου, Περιφέρειας Ηπείρου
2. Η ΜΠΕ του έργου «Μεταφορά νερού στο Λεκανοπέδιο Ιωαννίνων» εδώ:
http://www.epiruseconet.gr/2-uncategorised/9-m-p-e-metafora-nerou-sto-lekanopedio-ioanninon.html
3. Η «Υδρογεωλογική μελέτη και καθορισμός ζωνών περιμετρικής προστασίας των πηγών Κρύας Ιωαννίνων – Αποτελέσματα», Β. Καρακίτσιος, 2005 εδώ:
http://www.ntua.gr/MIRC/6th_conference/presentations/1_main_sessions/5th_session/KARAKITSIOS%20V.pdf
4. Το Σχέδιο Διαχείρισης Λεκανών Απορροής του Υδατικού Διαμερίσματος Ηπείρου (GR05) και η Στρατηγική Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) εδώ:
http://wfd.opengov.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=113&Itemid=19
5. Το “ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΛΙΜΝΗΣ ΠΑΜΒΩΤΙΔΑΣ”, 2004 που συντάχθηκε από τη Γ.Γ. Περιφέρειας Ηπείρου Γ΄ Κ.Π.Σ. – ΠΕΠ ΗΠΕΙΡΟΥ
http://sppi1976-study.blogspot.com/2004/12/2004.html
Βάση των ανωτέρω 3 και 4 επιστημονικών μελετών και πολλών άλλων, η μεταφορά νερού στο λεκανοπέδιο Ιωαννίνων είτε από τον Αμάραντο είτε από τον Αώο είναι περιττή, καθ΄ ότι όπως προκύπτει από τα επιστημονικά δεδομένα ο υπόγειος υδροφόρος ορίζοντας σε συνδυασμό με τα κλιματολογικά στοιχεία της περιοχής διασφαλίζουν απόλυτα τις όποιες ανάγκες ύδρευσης ήθελαν προκύψει.
Ο Β. Καρακίτσος 2005 αναφέρει τα εξής:
- «Tα αποθέματα των υπογείων νερών της υπολεκάνης Κρύας είναι σχεδόν διπλάσια της αντλούμενης ποσότητας για την κάλυψη των αναγκών ύδρευσης της πόλης των Ιωαννίνων και πολλαπλάσια αν ληφθεί υπόψη ότι ο υδροφόρος στη βάση των υπωρειών του όρους Μιτσικέλι είναι ενιαίος.»
- «Επίσης, όπως προκύπτει από τη σύγκριση των πιεζομετρικών χαρτών της Υδροέρευνας (1974) και της παρούσας μελέτης, η στάθμη του υδροφόρου Κρύας στη διάρκεια των 30 τελευταίων ετών δεν έχει υποστεί την παραμικρή ταπείνωση»
- «Παρατηρείται λοιπόν ότι τα αποθέματα των υδροληψιών Κρύας είναι σχεδόν διπλάσια από τις αντλούμενες ποσότητες για την πλήρωση των αναγκών ύδρευσης της πόλης των Ιωαννίνων. Δεν υφίσταται μείωση των αποθεμάτων νερού από υπερεκμετάλλευση, γιατί υπάρχει πάντοτε μία περίσσεια νερού, η οποία αντιστοιχεί στην ποσότητα qπ παροχής των πηγών Κρύας και στην ποσότητα qυ, που αποστραγγίζεται υπόγεια προς τα αποστραγγιστικά έργα του λεκανοπεδίου Ιωαννίνων, μέσω διαπερατών οριζόντων. Τέλος, όπως προκύπτει από τους ισοπιεζομετρικούς χάρτες της Περιοχής Κρύας, υπάρχει μια ευρεία ζώνη (πλάτους περίπου 1000 μέτρα) στις Ν υπώρειες του όρους Μιτσικέλι, όπου ο υδροφόρος γίνεται ενιαίος σε όλο το μήκος της ζώνης και επομένως τροφοδοτείται από το σύνολο των υπόγειων νερών της λεκάνης του όρους Μιτσικέλι. Συνεπώς, μπορούμε με ορισμένες επιφυλάξεις να δεχθούμε ότι τα αποθέματα των πηγών Κρύας ανέρχονται σε 51,9 x 106 m3 νερού»
- «Τέλος, παραβάλλοντας τις στάθμες των υδροσημείων εντός και πέριξ των υδροληψιών, κατά την υγρή περίοδο, της παρούσας μελέτης με τις αντίστοιχες της Υδροέρευνας (1974), παρατηρούμε ότι η στάθμη του υδροφόρου το 2005 είναι μόνο κατά 3 ως 4 cm χαμηλότερη από το 1974, παρά την πολύ μεγαλύτερη άντληση στις υδροληψίες Κρύας και το χαμηλότερο ύψος βροχής που παρατηρείται την τελευταία εικοσαετία. Επομένως, πρόκειται για άριστο υδροφόρο ορίζοντα που είναι επαρκής για τις σημερινές και μελλοντικές ανάγκες ύδρευσης των Ιωαννίνων.»
Σύμφωνα με το Σχέδιο Διαχείρισης Λεκανών Απορροής του Υδατικού Διαμερίσματος Ηπείρου (GR05) και τη Στρατηγική Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) δεν προκύπτει ανάγκη εμπλουτισμού με νερό του λεκανοπεδίου Ιωαννίνων, καθώς στα υπόγεια ύδατα του Συστήματος Μιστικελίου – Βελλά οι μέσες ετήσιες απολήψεις ανέρχονται σε 33,6 εκ. κυβικά από τα 120 εκ. κυβικά της ετήσιας τροφοδοσίας, με καλή ποιοτικά κατάσταση :
- Σχέδιο Διαχείρισης, σελ 105: “Πίνακας 8.2.2-2: Ετήσια τροφοδοσία και απολήψεις από τα υπόγεια υδατικά συστήματα της υδρολογικής λεκάνης Καλαμά. Σύστημα Μιτσικελίου-Βελλά, GR0500180, Είδος υδροφορέα: Καρστικός,Μέση ετήσια τροφοδοσία 120x106 m3,Μέσες ετήσιες απολήψεις 33,6x106 m3 (Άρδευση 18,0 , Ύδρευση 12,3 , Βιομ/νία 3,3), Ποσοτική κατάσταση υπόγειου υδατικού συστήματος: Καλή.”
- ΣΜΠΕ σελ 426 «Δίκτυα Ύδρευσης και Άρδευσης: Το Υδατικό Διαμέρισμα Ηπείρου γενικώς δεν αντιμετωπίζει ποσοτικά προβλήματα και στο σύνολο του καλύπτει ικανοποιητικά τις υδατικές ανάγκες του. Παρόλα αυτά, υπάρχουν μεμονωμένα προβλήματα στην κάλυψη των υδατικών αναγκών που σχετίζονται κυρίως με τεχνικούς, οργανωτικούς και οικονομικούς λόγους.»
- Αντίστοιχη και η αναφορά στο κείμενο τεκμηρίωσης του Σχέδιο Διαχείρισης (GR05) «Αξιολόγηση και ταξινόμηση της ποιοτικής (χημικής) και ποσοτικής κατάστασης των υπόγειων υδατικών συστημάτων» σελ. 88-89: «έχουν πραγματοποιηθεί σποραδικές χημικές αναλύσεις από το ΙΓΜΕ την περίοδο 2004-2008 σε 30 σημεία και από σποραδικές χημικές αναλύσεις από το ΥΠΥΜΕΔΙ σε 1 σημείο(… ) Για το υπόγειο υδατικό σύστημα Μιτσικελίου Βελλά δεν έχει διαγνωσθεί τάση ρύπανσης από ανθρωπογενείς παράγοντες που να τεκμηριώνεται από τις πρόσφατες χημικές αναλύσεις των γεωτρήσεων και πηγών. Δεν σημειώνονται σημειακές ή διάχυτες εστίες ρύπανσης πέραν των τοπικών μικρής έκτασης αγροτικών δραστηριοτήτων.»
http://wfd.ypeka.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=40&Itemid=12
Αντίθετα προς τα ανωτέρω στοιχεία των επιστημονικών μελετών, η ΜΠΕ αναφέρει την ύπαρξη προβλήματος επάρκειας νερού τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά, χωρίς όμως να τεκμηριώνεται κάτι τέτοιο:
– Σελ 4-14 και 6-1 (101 και 157 στο pdf) «Πρόβλημα στην ύδρευση της περιοχής των Ιωαννίνων υφίσταται από την άποψη τόσο της εξασφάλισης επαρκών ποσοτήτων νερού αποδεκτής ποιότητας»
– Σελ 6-5 (161 στο pdf) «Οι σημερινές υδρευτικές ανάγκες του λεκανοπεδίου Ιωαννίνων μπορούν να καλυφθούν επαρκώς από τις υφιστάμενες πηγές της Κρύας και της Τούμπας και τις υφιστάμενες γεωτρήσεις ωστόσο υπάρχει ορατός κίνδυνος ποιοτικής και ποσοτικής υποβάθμισης του υδροφόρου ορίζοντα της περιοχής, λόγω των αυξημένων υδρευτικών αναγκών (ιδιαίτερα κατά την θερινή περίοδο) και λόγω της αύξησης του πληθυσμού που παρατηρείται στο λεκανοπέδιο των Ιωαννίνων.
– Σελ 6-24 (180 στο pdf) «Τα Ιωάννινα είναι μία από τις μεγαλύτερες πόλεις της Ελλάδας με σημαντική ανάπτυξη ιδίως τα τελευταία χρόνια. Η μη υλοποίηση του έργου εντός των επόμενων ετών θα έχει ως αποτέλεσμα την αδυναμία του υφιστάμενου συστήματος υδροδότησης στην κάλυψη των απαιτήσεων του Δήμου σε πόσιμο νερού με ιδιαίτερες κοινωνικές, περιβαλλοντικές και οικονομικές συνέπειες.»
– Στη σελ 4-55 (102 στο pdf): «Προβλήματα υφίστανται επίσης στο δίκτυο διανομή όπου παρατηρούνται σημαντικές απώλειες του νερού. Για το σκοπό αυτό τόσο η ΔΕΥΑΙ όσο και ο ΣΥΔΚΛΙ πραγματοποιούν σταδιακά αντικατάσταση του δικτύου και τοποθέστηση συσκευών ελέγχου και λειτουργίας»
– Σελ 6-24 (180 στο pdf «Τα πιθανά προβλήματα στον υδροφόρο του Μιτσικελίου έχουν τονιστεί και στο Σχέδιο Διαχείρισης Υδατικών Πόρων του Υδατικού Διαμερίσματος Ηπείρου (με κωδική ονομασία: GR 05). Στο Διαχειριστικό Σχέδιο Ηπείρου αναφέρει ότι στο υπόγειο υδατικό σύστημα Μιτσικελίου – Βελά, από το οποίο καλύπτεται το μεγαλύτερο τμήμα των αναγκών ύδρευσης – άρδευσης και βιομηχανίας του λεκανοπεδίου Ιωαννίνων, παρατηρούνται σε κάποιες γεωτρήσεις παρακολούθησης της υπόγειας στάθμης πτωτικές διαχρονικές τάσεις που πρέπει να προσεχθούν.»
– Σελ 6-24 (180 στο pdf) «Το υπό μελέτη έργο έχει ως στόχο αφενός στην κάλυψη της ποσότητας της ολοένα και αυξανόμενης ζήτησης νερού για την ύδρευση του λεκανοπεδίου Ιωαννίνων καθώς και στη σημαντική βελτίωση της ποιότητάς του και αφετέρου στην προστασία του υδροφόρου ορίζοντα των Ιωαννίνων όπου σήμερα παρατηρείται υπέράντληση από τα έργα στην περιοχή της Κρύας.»
– Σελ 6-5 (161 στο pdf) «Γεωτρήσεις της πρώην Νομαρχίας Ιωαννίνων για τον εμπλουτισμό της Λίμνης Παμβώτιδας, με σκοπό την αποφυγή του φαινομένου του ευτροφισμού. Όμως με τον τρόπο αυτό η στάθμη του υδροφόρου ορίζοντα ταπεινώνεται ακόμη περισσότερο και κάτω από τη στάθμη της λίμνης Παμβώτιδας με αποτέλεσμα να μολύνονται τα νερά του υδροφόρου από τα νερά της λίμνης. Στα αποτελέσματα της «Υδρογεωλογικής Μελέτης των πηγών Κρύας των Ιωαννίνων» (Β. Καρακίτσιος, 2005) αναφέρεται ότι λόγω των απολήψεων του νερού από τις υδροληψίες της Κρύας, οι πηγές ορισμένες φορές κατά τη θερινή περίοδο δεν αναβλύζουν. Λόγω υπεράντλησης ή σχετικά φτωχού υδρολογικού έτους υπάρχει κίνδυνος να μολυνθεί ο υδροφόρος του όρους Μιτσικέλι από τα νερά των αποστραγγιστικών τάφρων του λεκανοπεδίου.»
– Σελ. 6-5(161στο pdf) «οι σημερινές υδρευτικές ανάγκες του λεκανοπεδίου Ιωαννίνων μπορούν να καλυφθούν επαρκώς από τις υφιστάμενες πηγές της Κρύας και της Τούμπας και τις υφιστάμενες γεωτρήσεις ωστόσο υπάρχει ορατός κίνδυνος ποιοτικής και ποσοτικής υποβάθμισης του υδροφόρου ορίζοντα της περιοχής, λόγω των αυξημένων υδρευτικών αναγκών (ιδιαίτερα κατά την θερινή περίοδο) και λόγω της αύξησης του πληθυσμού που παρατηρείται στο λεκανοπέδιο των Ιωαννίνων.»
– Σελ. 6-5 (161στο pdf) «Η ανόρυξη νέων υδρογεωτρήσεων στην περιοχή των πηγών Κρύας και Τούμπας, πέρα από την πιθανή υποβάθμιση της ποιότητας του υπογείου νερού, θα έχει και σημαντικό οικονομικό κόστος από τη χρήση των αντλιοστασίων, ενώ η ζημιά από την πιθανή υποβάθμιση της ποιότητας του νερού ανυπολόγιστη.»
– Σελ. 6-6 (162 στο pdf) «Σύμφωνα με τα προαναφερθέντα στοιχεία, κρίνεται σκόπιμη η μεταφορά νερού από άλλη λεκάνη του ίδιου Υδατικού Διαμερίσματος, στη λεκάνη του Μιτσικελίου. Με τη μεταφορά αυτή θα επιτευχθεί η κάλυψη των αναγκών του συνεχώς αυξανόμενου πληθυσμού του λεκανοπεδίου Ιωαννίνων, η αποφυγή μόλυνσης των υπόγειων υδάτων του Μιτσικελίου και ο εμπλουτισμός της Λίμνης Παμβώτιδας που παρουσιάζει φαινόμενα ευτροφισμού.»
Από τις προηγούμενες παραγράφους δεν τεκμαίρεται ύπαρξη κινδύνου ποσοτικής και ποιοτικής υποβάθμισης του υδροφόρου. Ακόμη και σήμερα που δεν εφαρμόζονται πολλά από τα προτεινόμενα μέτρα προστασίας, τα υπόγεια νερά Κρύας ταξινομούνται στα πόσιμα νερά 1ης τάξης. Συνεπώς ο κίνδυνος ποιοτικής υποβάθμισης δεν είναι ορατός εφόσον εφαρμοστούν στοιχειωδώς τα προτεινόμενα μέτρα προστασίας.
Επίσης αστήρικτη είναι η επίκληση δήθεν υπεράντλησης, καθώς η στάθμη του υδροφόρου Κρύας στη διάρκεια των 30 τελευταίων ετών δεν έχει υποστεί την παραμικρή ταπείνωση, ενώ τα τελευταία χρόνια δίδονται συνεχώς νέες άδειες για αύξηση της ποσότητας του νερού που αντλείται για εμφιάλωση, οι οποίες και δεν θα δίνονταν αν υπήρχε πρόβλημα υπεράντλησης.
Επιπλέον τα υδρολογικά στοιχεία της μελέτης δεν είναι επαρκή καθώς αφενός δεν υπάρχει καμπύλη διαρκείας ημερησίων παροχών στη θέση υδροληψίας, αφετέρου δεν υπολογίζονται οι απολήψεις για ύδρευση των κατά μήκους του αγωγού οικισμών, με μεγαλύτερο την πόλη της Κόνιτσας όπου προβλέπεται φρεάτιο για υδροδότησή της. Ελλείψει των ανωτέρω στοιχείων δεν τεκμηριώνεται η εκτιμώμενη ετήσια ποσότητα των 10 εκ. κυβικών για την ύδρευση των Ιωαννίνων που αναφέρεται στη μελέτη.
Η ανυπαρξία υδρολογικής μελέτης καθιστά επίσης αδύνατο τον υπολογισμό της παροχής διατήρησης οικοσυστήματος κοίτης (οικολογική παροχή). Κατά παράβαση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας δεν υπολογίζεται το 30% της μέσης παροχής του Ιουνίου, Ιουλίου και Αυγούστου, ενώ ο υπολογισμός του 50% της μέσης παροχής του μηνός Σεπτεμβρίου σε 1,5 l/sec απέχει τάξεις μεγέθους από την πραγματικότητα, όταν η ΜΠΕ παραθέτει τέσσερις μετρήσεις παροχής τον μήνα Σεπτέμβριο 1989, 1990, 1991 και 1997 που αντιστοιχούν σε 380 l/sec, 272 l/sec, 411 l/sec, και 456 l/sec αντίστοιχα.
Ο προσδιορισμός των υδρευτικών αναγκών το 2051 σύμφωνα με την ΜΠΕ ανέρχεται ετησίως σε 17 εκ. κυβικά, όταν σήμερα αντλούμε ετησίως 12 εκ. κυβικά. Συνεπώς όλη η φασαρία γίνεται για επιπλέον 5 εκ. κυβικά που θα χρειαστούμε το 2051. Όταν τα αποθέματα των πηγών Κρύας εκτιμώνται σε 52 εκ. κυβικά ετησίως και συνεπώς καλύπτουν τις όποιες μελλοντικές ανάγκες, είναι να απορεί κανείς που στην ΜΠΕ στις εναλλακτικές λύσεις υδροδότησης δεν εξετάζεται το προφανές που προτείνεται από τον Β. Καρακίτσο, δηλαδή: «Επιπλέον υδρογεωτρήσεις, όταν αυξηθούν οι ανάγκες της πόλης των Ιωαννίνων σε νερό. Είναι αναγκαία η απαλλοτρίωση μιας ευρείας έκτασης στις υπώρειες του όρους Μιτσικέλι, εκατέρωθεν των υδροληψιών Κρύας, ώστε να χρησιμοποιηθεί για μελλοντικές υδροληψίες.». Η παράληψη αυτή της μελέτης δημιουργεί ερωτηματικά για το αν έγινε σκόπιμα, καθώς αυτή η λύση θα έπρεπε ενδεχομένως να προκριθεί ως βέλτιστη.
Από τα παραπάνω αυθαίρετα συμπεράσματα και υποτιθέμενους κινδύνους της ΜΠΕ που δεν στηρίζονται σε σοβαρά στοιχεία, συμπεραίνεται ότι σκοπός της ΜΠΕ είναι να στηρίξει την πρόταση κατασκευής του έργου μεταφοράς νερών στα Ιωάννινα από τον Αμάραντο Κονίτσης, έργου περιττού αλλά και καταστροφικού στο οικοσύστημα της περιοχής. Άλλωστε η συνεισφορά νερών της τάξεως των 10 εκ. κυβικών ετησίως από τον Αμάραντο δεν συντελεί στην προστασία των υπόγειων υδάτων και στον εμπλουτισμό της Παμβώτιδας και δεν εξασφαλίζει την ύδρευση του λεκανοπεδίου σε περίπτωση μόλυνσης των πηγών.
Τόσο η Ευρωπαϊκή Οδηγία Πλαίσιο για τα νερά 2000/60 όσο και η αντίστοιχη Ελληνική Νομοθεσία υποχρεώνουν σε Διαχείριση Υδάτων σε Επίπεδο Λεκάνης Απορροής. Όπως καταγράφεται και στην απόφαση 26/2014 της Ολομέλειας του Σ.τ.Ε κατά της εκτροπής του Αχελώου http://www.nomika-nea.gr/post/?id=769 , και στις σχετικές απαντήσεις του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων στα προδικαστικά ερωτήματα,
μεταφορά νερού από μία υδρολογική λεκάνη σε μία άλλη μπορεί να επιτραπεί μόνο εφόσον
α) λαµβάνονται όλα τα πρακτικώς εφικτά µέτρα για το µετριασµό των αρνητικών επιπτώσεων στην κατάσταση του υδατικού συστήµατος·
β) η αιτιολογία των τροποποιήσεων ή των µεταβολών εκτίθεται ειδικά στο σχέδιο διαχείρισης λεκάνης απορροής ποταµού·
γ) οι λόγοι για τις τροποποιήσεις ή τις µεταβολές αυτές υπαγορεύονται επιτακτικά από το δηµόσιο συµφέρον ή/και τα οφέλη για το περιβάλλον και την κοινωνία υπερκαλύπτονται από τα οφέλη των νέων τροποποιήσεων ή µεταβολών για την υγεία των ανθρώπων, για τη διαφύλαξη της ασφάλειάς τους ή για τη βιώσιµη ανάπτυξη και
δ) οι ευεργετικοί στόχοι τους οποίους εξυπηρετούν αυτές οι τροποποιήσεις ή µεταβολές των υδάτινων συστηµάτων δεν µπορούν για τεχνικούς λόγους ή λόγω υπέρµετρου κόστους, να επιτευχθούν µε άλλα µέσα που συνιστούν πολύ καλύτερη περιβαλλοντική επιλογή.
Κατά συνέπεια η ΜΠΕ πασχίζει ανεπιτυχώς να πείσει για την σκοπιμότητα του έργου, καθώς μεταφορά νερού επιτρέπεται εφόσον η περιοχή λεκάνης απορροής ποταμού υποδοχής αδυνατεί να καλύψει τις ανάγκες της για ύδρευση, άρδευση ή παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με τους δικούς της υδάτινους πόρους. Καθώς δεν πληρούνται τα ανωτέρω κριτήρια, τόσο το έργο όσο και η ΜΠΕ έρχονται σε ευθεία αντίθεση με την Ελληνική και Ευρωπαϊκή Νομοθεσία διότι:
- Η λεκάνης απορροής υποδοχής μπορεί να καλύψει τις ανάγκες της για ύδρευση με τους δικούς της υδάτινους πόρους.
- Δεν έχουν ληφθεί όλα τα πρακτικώς εφικτά μέτρα για μετριασμό των αρνητικών επιπτώσεων στην κατάσταση του υδατικού συστήματος (προστασία πηγών Κρύας, αποκατάσταση Παμβώτιδας)
- Στο Σχέδιο Διαχείρισης Λεκανών Απορροής του Υδατικού Διαμερίσματος Ηπείρου (GR05) δεν υπάρχει καμία αιτιολόγηση του έργου μεταφοράς νερού από τον Αμάραντο παρά αυτό παρατίθεται απλά σαν προγραμματιζόμενο έργο.
- Η επιπλέον ποσότητα των 10 εκ κυβικών εξασφαλίζεται τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά από τα υπόγεια νερά της υπολεκάνης Κρύας, συνεπώς όχι μόνο δεν συντρέχει το ότι η μεταφορά νερών από τον Αμάραντο δεν μπορεί για τεχνικούς λόγους ή λόγω υπέρμετρου κόστους να επιτευχθεί με άλλα μέσα που συνιστούν πολύ καλύτερη περιβαλλοντική επιλογή, αλλά συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Αντί της ως ανωτέρω περιττής και πολυδάπανης (κοστολογήθηκε στα 106 εκ. ευρώ) μεταφοράς νερού, έργο το οποίο εκτός των άλλων δεν είναι αναπτυξιακό, προτείνουμε όπως το ενδιαφέρον της Πολιτείας στραφεί στην προστασία των πηγών και στην αποκατάσταση του οικοσυστήματος της Λίμνης Παμβώτιδας, με τη χρηματοδότηση σοβαρών και απαραίτητων έργων και δράσεων τα οποία προτείνονται αδιαλείπτως σε κάθε επιστημονική μελέτη, όπως την απομάκρυνση των αναχωμάτων που απέκοψαν την επικοινωνία της λίμνης με τις πηγές Μιτσικελίου και τους υδροβιότοπους, την αποκατάσταση υγρότοπων και κατασκευή δεξαμενών καθίζησης στις περιοχές των τάφρων εισροής, τον καθαρισμό του πυθμένα, τη δημιουργία υγροτοπικού πάρκου, ώστε η Παμβώτιδα να λειτουργήσει ως λίμνη οικοσύστημα.
Τα ανωτέρω έργα θα συμβάλουν στην εξυγίανση των υδάτων της Παμβώτιδας, στον εμπλουτισμό της με άφθονα καθαρά νερά που τώρα οδηγούνται στον ποταμό Καλαμά χωρίς να εισέρχονται στη λίμνη, στη φυσική λειτουργία των πηγών κλπ. Τα έργα αυτά είναι αναπτυξιακά και θα συμβάλουν στην οικονομική ανάπτυξη των Ιωαννίνων διότι:
1. Με την επανεισροή των πηγών και την αποκατάσταση των υγρότοπων θα επαναλειτουργήσει το οικοσύστημα την Παμβώτιδας, θα βελτιωθεί η ποιότητα των υδάτων και θα αναστραφεί η φθίνουσα πορεία της.
2. Θα επανέλθει η ιχθυοπαραγωγή στα φυσικά της όρια, χωρίς τις κυανοτοξίνες που παρατηρούνται σήμερα στους ιστούς των ψαριών και των υπόλοιπων υδρόβιων οργανισμών.
3. Με την απομάκρυνση των αναχωμάτων θα υπάρξει δυνατότητα επανεισροής των πηγών και δημιουργίας σύγχρονου Υγροτοπικού Περιβαλλοντικού Πάρκου στον Κατσικά με λιμάνι, ενυδρείο, κέντρο πληροφόρησης, αναψυκτήριο, ανακατασκευή παραδοσιακού νερόμυλου Μπενίκοβας, το οποίο θα λειτουργήσει σαν μεγάλος φυσικός χώρος αναψυχής για τους κατοίκους της αστικής περιοχής των Ιωαννίνων, δίνοντας παράλληλα τη δυνατότητα του αυτοκαθαρισμού της λίμνης στα υγρολίβαδα και τις ρηχές εκτάσεις οι οποίες αποτελούν τα φίλτρα της.
4. Με την ανάπλαση της παραλίμνια περιοχής, θα αναδειχθεί η απαράμιλλη ομορφιά του τοπίου, το οποίο έχει αλλοιωθεί με την κατασκευή των αναχωμάτων.
5. Με τη δημιουργία του ποδηλατόδρομου στον περίγυρο της λίμνης (και όχι μέσα στη λίμνη) θα δημιουργηθούν δυνατότητες άθλησης και περιπάτου.
Όλα τα παραπάνω θα συμβάλλουν στην αύξησης του τουρισμού και στη βελτίωση της ζωής των κατοίκων. Είναι παράλογο λοιπόν να διατίθενται χρήματα και μάλιστα σε χρόνια οικονομικής κρίσης της χώρας για άχρηστα και περιττά έργα και όχι σε αναπτυξιακά και αναγκαία έργα όπως τα ανωτέρω που θα συμβάλλουν στην ανάπτυξη του τόπου.
Το παρόν αποτελεί συνέχεια του από 30 Ιουνίου 2014 εγγράφου των υπογραφόμενων οργανώσεων του Δικτύου Περιβαλλοντικών Οργανώσεων Ηπείρου που υποβλήθηκε στο ΥΠΕΚΑ και την Περιφέρεια Ηπείρου με διατύπωση απόψεων απόρριψης της ΜΠΕ του έργου «Μεταφορά νερού στο Λεκανοπέδιο Ιωαννίνων».
Ιωάννινα 10 Ιουλίου 2014
Για το Δίκτυο Περιβαλλοντικών Οργανώσεων Ηπείρου
Οι συνυπογράφουσες οργανώσεις:
1. Κίνηση για την Προστασία του Αώου (Protect Aoos) Χρόνης Δρούγιας, κιν 6945 54 24 46 |
2. Πανελλήνια Κίνηση Ενεργών Πολιτών Καθαρός Καλαμάς Ιερέας Γεώργιος Τζώρτζης, κιν 6948 51 60 60 |
3. Πανελλήνιος Σύλλογος Fly Fishing και Προστασίας της Άγριας Πέστροφας Βαγγέλης Στύλος, κιν 6947 77 11 47 |
4. Πίνδος Περιβαλλοντική Βασίλειος Χρήστου, τηλ 26510 29445 |
5. Σύλλογος Προστασίας Αράχθου Κώστας Δημητρίου, κιν 6973 53 76 51 |
6. Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος Ιωαννίνων Κώστας Σακκάς, κιν 6972 20 80 32 |