ΘΕΜΑ: Διαμαρτυρία για την κατάργηση του Φορέα Διαχείρισης Λίμνης Παμβώτιδας
Η σημερινή κατάσταση της Παμβώτιδας είναι πολύ κακή, χαρακτηρίζεται μέτρια έως βαριά μολυσμένη, ευτροφική έως υπερτροφική, βαρέα μέταλλα παρατηρούνται στη σάρκα των ψαριών, κυανοτοξίνες παρατηρούνται πέραν των επιτρεπόμενων ορίων, η συμμετοχή των κυανοβακτηρίων στο φυτοπλαγκτόν είναι σε ποσοστό 90-99% όταν το επιθυμητό όριο είναι 10%.
Αναχώματα περιόρισαν την έκτασή της κατά 5.000 στρέμματα (25% της επιφάνειας) και διέκοψαν την εισροή πηγαίων νερών, εκτρέποντάς τα προς τον ποταμό Καλαμά περιορίζοντας τον χρόνο ανανέωσης των υδάτων. Καταπατήσεις, μπαζώματα, αναχώματα, κρηπιδώματα απέκοψαν λιμναίες εκτάσεις σε συνεχόμενο μήκος 14 χιλιομέτρων (60% της περιμέτρου). Οι εκτάσεις που αποκόπηκαν είναι οι ρηχές εκτάσεις – υγρότοποι, οι σημαντικότεροι βιότοποι της λίμνης, οι οποίοι λειτουργούσαν ως “φυσικοί καθαριστές νερού” απομακρύνοντας θρεπτικά συστατικά και ρύπους από γεωργικές απορροές και απόβλητα κτηνοτροφικών και βιομηχανικών μονάδων. Σήμερα οι τάφροι εισροής μεταφέρουν το ρυπαντικό τους φορτίο απευθείας στη λίμνη, ενώ δέχεται και σημαντικό φορτίο αστικών αποβλήτων λόγω της γειτνίασης με την πόλη των Ιωαννίνων και τους γύρω οικισμούς.
Η Πολιτεία τα τελευταία 50 χρόνια φέρει μεγάλη ευθύνη για τη συνεχιζόμενη καταστροφή του οικοσυστήματος της Παμβώτιδας, με τις άστοχες ενέργειες και παραλήψεις της και ως εκ τούτου οφείλει να λάβει μέτρα για την ανάσχεση της φθίνουσας πορείας της λίμνης, το μέλλον της οποίας κρίνεται αβέβαιο με βάση επιστημονικές μελέτες.
Ο Φορέας Διαχείρισης Λίμνης Παμβώτιδας έχει επιδείξει τα τελευταία ιδίως χρόνια μία σημαντική δραστηριότητα στη μελέτη, ενημέρωση και προστασία της λίμνης. Δυστυχώς οι διοικούντες τον έχουν απαξιώσει πλήρως στην πράξη, καθώς όχι μόνο δεν λαμβάνουν υπόψη τις γνωμοδοτήσεις του και το καταρτισμένο Σχέδιο Διαχείρισης, αλλά ενεργούν αντίθετα προς αυτές.
Ένας από τους λόγους για την πολύχρονη καθυστέρηση θεσμοθέτησης Προεδρικού Διατάγματος Προστασίας Παμβώτιδας είναι και οι αυξημένες αρμοδιότητες που δίνει στον Φορέα Διαχείρισης. Το πολιτικό προσωπικό έχει εθιστεί να λειτουργεί με γνώμονα το κομματικό και όχι το δημόσιο συμφέρον, χωρίς έλεγχο και για άλλη μία φορά προσπαθεί να φέρει στα μέτρα του ανεξάρτητους οργανισμούς και προεδρικά διατάγματα. Η επιχειρούμενη κατάργηση του Φορέα Διαχείρισης Λίμνης Παμβώτιδας αποτελεί μεθόδευση χειραγώγησής του, και μετατροπή ενός ανεξάρτητου οργανισμού σε ελεγχόμενη υπηρεσία.
Στη δημοκρατία δεν ωφελεί να ελπίζουμε ότι θα μας τύχουν άριστοι κυβερνώντες. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα συνεχίσουν να μας διοικούν μέτριοι, όπως είμαστε όλοι μας. Το ζητούμενο είναι να δημιουργήσουμε θεσμούς οι οποίοι θα μας βοηθούν να λαμβάνουμε τις σωστές αποφάσεις. Η αυτονομία του οργανισμού που μεριμνά για την Παμβώτιδα είναι ένας τέτοιος θεσμός ελέγχου, δικλείδα ασφάλειας κατά ιδιοτελών συμφερόντων, διαχρονικό αίτημα των κατοίκων και του Συλλόγου Προστασίας Περιβάλλοντος Ιωαννίνων από το 1978. Η κατάργηση της αυτονομίας του σαμποτάρει ευρωπαϊκούς θεσμούς που βελτιώνουν τη διοίκηση, προσφέρουν γνώση, διαφάνεια, περιορίζουν τη διαφθορά, και υπό τον μανδύα του εξορθολογισμού του δημοσίου φέρει το αντίθετο αποτέλεσμα.
Καθώς ο τουρισμός είναι κύρια πηγή εισοδήματος της περιοχής των Ιωαννίνων, η προστασία του περιβάλλοντος και του φυσικού κάλλους δεν συνιστά μόνο πράξη ηθικής ευθύνης αλλά και πράξη οικονομικού ορθολογισμού. Για αυτό η αποκατάσταση του οικοσυστήματος της Παμβώτιδας αποτελεί πρώτη προτεραιότητα για την πόλη των Ιωαννίνων. Επιπλέον ο Φορέας Διαχ. Παμβώτιδας δεν επιφέρει καμία επιβάρυνση στον κρατικό προϋπολογισμό, αλλά αντιθέτως συνεισφέρει στην απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων (ΕΠΠΕΡΑΑ-ΕΣΠΑ) από τα οποία έχει εξασφαλισμένη τη λειτουργία του ως το 2015.
Η Γιαννιώτικη Κοινωνία, αναγνωρίζοντας και εκτιμώντας τις προσπάθειες και τα επιτεύγματα του Φορέα Διαχείρισης, αλλά και βλέποντας και συγκρίνοντας τη μέχρι σήμερα ολιγωρία της Πολιτείας, ως προς την προστασία της Παμβώτιδας, απαιτεί να παραμείνει ο Φορέας Διαχείρισης ως έχει, όπως προτείνεται και για άλλους πέντε Φορείς και να του δοθούν επί πλέον αποφασιστικές αρμοδιότητες.
Κατόπιν όλων των ανωτέρω παρακαλούμε, όπως επανεξετάσετε το θέμα και εντάξετε τον Φορέα Διαχείρισης Λίμνης Παμβώτιδας στην κατηγορία των Φορέων που παραμένουν ως έχουν, λόγω της ιδιαιτερότητας του προστατευομένου αντικειμένου και της ιστορικότητας της λίμνη Παμβώτιδας και της γύρω περιοχής, η οποία με την υπ΄ αριθμ. Φ31/4425/212/75 απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού, έχει χαρακτηρισθεί ως “τόπος ιστορικός και ιδιαιτέρου φυσικού κάλους, γιατί συνδέεται άρρηκτα με τις ιστορικές στιγμές και παραδόσεις του νεώτερου Ελληνισμού”.
Για το ΔΣ του
Συλλόγου Προστασίας Περιβάλλοντος Ιωαννίνων
Ο Πρόεδρος
Κων/νος Σακκάς