Λίμνη Ιωαννίνων - Παμβώτιδα
Μέχρι το 1960
καθαρά νερά
διαυγή, φαινόταν ο πυθμένας
κολυμπούσαμε
Τότε που η Παμβώτιδα είχε κρυστάλλινα νερά…
Σήμερα
ευτροφική έως υπερτροφική
κυανοτοξίνες, βαρέα μέταλλα
δυσοσμία, μαζικοί θάνατοι ψαριών
Σημείο καμπής η κατασκευή των αναχωμάτων (1969-74)
Ανάχωμα Αμφιθέας
απέκοψε την εισροή των καθαρών πηγαίων νερών από το όρος Μιτσικέλι
Ανάχωμα Κατσικά
απέκοψε τις ρηχές εκτάσεις εκκόλαψης και αναπαραγωγής των ψαριών
οι ρήποι εισέρχονται πλέον κατευθείαν στη Λίμνη χωρίς να φιλτράρονται πρώτα στον υδροβιότοπο
Με άμεσα καταστροφικές συνέπειες
Μαρτυρίες αναφέρουν ότι την αμέσως επόμενη χρονιά μετά την κατασκευή των αναχωμάτων το νερό της λίμνης έβγαλε «σκουλήκια». Η μαρτυρία των απλών ανθρώπων αποτυπώνει την δραματική, άμεση επίπτωση της αποκοπής των πηγών και των ρηχών εκτάσεων και υγρολίβαδων στην ποιότητα του νερού.
Τα αίτια της κατάρρευσης του οικοσυστήματος διαπιστωμένα και στα επίσημα έγγραφα εδώ και πάνω από 50 χρόνια…
1977 Ινστιτούτο Ωκεανογραφικών και Αλιευτικών Ερευνών
Η διά των αντιπλημμυρικών αναχωμάτων παρεμπόδιση των πηγαίων υδάτων να εισρεύσουν στη λίμνη αποστερεί τον εμπλουτισμό των λιμναίων υδάτων
τα αναχώματα αποστερούν τη φυσική αναπαραγωγή
μειώνουν σημαντικά την τροφογενετική περιοχή της λίμνης
τις αβαθείς παραλίμνιες περιοχές όπου τα ψάρια μπορούν να εναποθέσουν τα αυγά τους
2004 Διαχειριστικό Σχέδιο Λίμνης Παμβώτιδας
Καταστροφή παραλίμνιων ενδιαιτημάτων και συρρίκνωση της λίμνης «Η βασικότερη οικολογική απώλεια που πραγματοποιήθηκε και πραγματοποιείται είναι η απώλεια των ρηχών εκτάσεων της λίμνης, των παροδικά πλημμυρισμένων υγρών λιβαδιών και της παρόχθιας βλάστησης»
Δημιουργία αναχώματος «Η δημιουργία του αναχώματος είναι συνώνυμη με την απώλεια των ρηχών εκτάσεων της λίμνης και των παροδικά πλημμυριζόμενων υγρών λιβαδιών, τους σημαντικότερους βιοτόπους της όπου αποτίθεται και καταναλώνεται το οργανικό φορτίο συντελώντας στον αυτοκαθαρισμό. Το ανάχωμα που υψώθηκε περιμετρικά της λίμνης των Ιωαννίνων (χωματόδρομος Αμφιθέα-Μονή Ντουραχάνη στο βόρειο τμήμα και κρηπίδωμα – χωματόδρομος Μπογιάννου – στροφή Κατσικάς) την περίοδο 1969-1974 οριοθέτησε με αυθαίρετο τρόπο τη λίμνη. Τα αναχώματα απέκοψαν από τη λίμνη ζωτικές της εκτάσεις οι οποίες ανέρχονται στο 10% της λιμναίας επιφάνειας και έδωσαν βάση για μπαζώματα και καταστροφή παραλίμνιων βιοτόπων. Απωλέσθησαν πολλές εκτάσεις ρηχές, και παροδικά πλημμυριζόμενες»
Ιχθείς «ο πληθυσμός της Τσίμας έχει υποστεί κατάρρευση. Θα πρέπει να αναφερθεί ότι το είδος Phoxinellus epiroticus συναντάται μόνο στη λίμνη Παμβώτιδα και η ενδεχόμενη εξαφάνισή του θα στερήσει την παγκόσμια πανίδα από ένα είδος»
Κατάρρευση αλιευτικής παραγωγής
Η καταστροφική επίδραση των αναχωμάτων αποτυπώνεται και στην κατάρρευση της αλιευτικής παραγωγής
Ετήσια αλιευτική παραγωγή των ενδημικών εμπορικών ειδών της λίμνης Παμβώτιδας (Νομ. Αυτοδιοίκηση Ιωαννίνων)
“Η ρύπανση στο λεκανοπέδιο Ιωαννίνων και οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις”, ΤΕΕ/ΤΗ, 1986: Ιχθυοπαραγωγή 1967 σε σχέση με 1977: μείωση του κυπρίνου από 36 τόνους σε 0,5 , και του γληνιού από 110 σε 7,5 τόνους.
Ποιές είναι οι ρηχές εκτάσεις που αποκόπηκαν
Πλημμυρισμένος Υγρότοπος Κατσικά —εκτάσεις που και σήμερα βρίσκονται χαμηλότερα από τη στάθμη της λίμνης