Από τη μελέτη “ΑΡΔΕΥΤΙΚΑ ΕΡΓΑ ΠΕΔΙΑΔΟΣ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ – ΜΕΛΕΤΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑΣ” του 1966 παρατίθενται (σελ. 40 στο pdf) τα στοιχεία για τη στάθμη της Παμβώτιδας πριν την κατασκευή των αναχωμάτων και του θυροφράγματος Περάματος.
|
Στάθμη |
Περίοδοι |
|
| 1930-1941 |
1949-1961 |
|
| Α. Μέσες ΕΤΗΣΙΕΣ τιμές | ||
|
1. Μέση |
469,82 |
469,62 |
| 2. Μέγιστη |
470,10 |
469,78 |
|
3. Ελάχιστη |
469,49 |
469,39 |
| B. Μέσες ΜΗΝΙΑΙΕΣ τιμές | ||
|
1. Μέγιστη |
470,03 |
469,87 |
|
2. Ελάχιστη |
469,51 |
469,25 |
Από τις ημερήσιες παρατηρήσεις προκύπτουν
Μέγιστη στάθμη +470,37 στις 12.01.1960
Ελάχιστη στάθμη +468,68 στις 07.10.1949 
Στο ανωτέρω διάγραμμα αποτυπώνεται η διακύμανση στάθμης, επιφάνειας και όγκου πριν την κατασκευή των αναχωμάτων. Για τη μέση στάθμη των +469,60 προκύπτει έκταση 23,80 km2 και όγκος 105 εκ. m3.
Η μελέτη προέβλεπε να κατασκευασθεί το θυρόφραγμα Περάματος με υψόμετρο υπερχείλισης +470,20 και στάθμη ανάσχεσης πλημμύρας, δηλαδή μέγιστη στάθμη Παμβώτιδας, το +470,70 m.
“Διά του ρυθμιστού εκροών της Παμβώτιδος παρά το χωρίον Πέραμα επιτυγχάνεται η υπερχείλισις των επί πλέον υδάτων των βροχοπτώσεων προς την Κ.Σ.Τ. Λαψίστης και εκείθεν δια της σήραγγος Λαcίστης προς τον ποταμόν Καλαμάν. Δεδομένου ότι η διοχετευτικότης της σήραγγος Λαψίστης είναι περιωρισμένη, μη επαρκούσα διά την κανονική άνευ κατκλύσεως αποχέτευσιν της ιδίας λεκάνης, αι υπό κανονικάς συνθήκας εκροαί της Παμβώτιδος προς την σήραγγα Λαψίστης καθωρίσθηκαν εις 40 μ3/δλ. Ούτω ο συρρέων εις την Παμβώτιδα όγκος ύδατος θα υφίσταται ανάσχεσιν εις την λίμνην, της οποίας η στάθμη θα ανέρχεται υψηλότερον της καθωρισθείσης στάθμης υπεχειλίσεως 470,20 και μέχρι μιας ανεκτής ανώτατης στάθμης ανασχέσεως 470,70 επί το χρονικόν διάστημα 6,5 ημερών”
Τα ανωτέρω υψόμετρα δεν εφαρμόσθηκαν στην πράξη καθώς δεν ελήφθη υπόψη η φυσική διακύμανση της στάθμης της λίμνης. Η κατασκευή του θυροφράγματος υποβίβασε τη στάθμη των υδάτων στις σημερινές τιμές: υψόμετρο υπερχείλισης +469,04 και στάθμη ανάσχεσης πλημμύρας, δηλαδή μέγιστη στάθμη Παμβώτιδας, το +469,54.
Δηλαδή η κατασκευή των τεχνικών έργων των αναχωμάτων και του θυροφράγματος Περάματος, όχι μόνο δεν ανέβασε το υψόμετρο της λίμνης, αλλά αντιθέτως χαμήλωσε το μέγιστο και μέσο υψόμετρο του νερού.
Δεν πρέπει να μας προξενούν εντύπωση και οι πλημμύρες του Δεκεμβρίου του 2010. Στη μελέτη προβλέπεται να πλημμυρίζουν σε εξαιρετικές βροχοπτώσεις 6.800 στρέμματα στη Λαψίστα και 2.400 στρέμματα σε Λαγκάτσα, Ανατολή, Πόρο.
Παράγραφος “3.2.1 Αντιπλημμυρική προστασία”. “Εφόσον κατά γενικό κανόνα η κατάκλυσις θα λαμβάνει χώραν κυρίως κατά τας εποχάς των μεγάλων βροχοπτώσεων του Φθινοπώρου και Χειμώνος οπότε τα καλλιεργούμενα φυτά δεν θα ευρίσκονται εις την ενεργόν ανάπτυξίν των ουδεμία ζημιά θα είναι δυνατόν να παρουσιασθή.
Διά κάθε ασφάλειαν, εις τας περιοδικώς κατακλυζομένας εκτάσεις, θα αποφευχθή η καλλιέργεια μονίμων φυτειών”
Εμείς όχι μόνο δεν αποτρέπουμε τις ζημιές με την αποφυγή καλλιέργειας μόνιμων φυτών «εις τας περιοδικώς κατακλυζομένας εκτάσεις», αλλά τις οικοδομήσαμε. Μέχρι και την Εγνατία Οδό κατασκευάσαμε έτσι ώστε να πλημμυρίζει.
Απόσπασμα χάρτη ΓΥΣ “ΙΩΑΝΝΙΝΑ”, κλ. 1:50.000 του 1932, και εδώ αναγράφεται “Απόλυτο Ύψoς Μέσης Στάθμης 470”
ΥΓ. Η μελέτη “ΑΡΔΕΥΤΙΚΑ ΕΡΓΑ ΠΕΔΙΑΔΟΣ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ – ΜΕΛΕΤΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑΣ”, εδώ σε pdf